Ma'lumot

KAUZATIVLIKNING MAKROMATNDA IFODALANISHI

B. N. Turniyazov


Mazkur maqolada kauzativlikning makromatnda ifodalanishi yoritiladi. Kauzal matnlar

bir komponentli va ko‘p komponentli kabi turlarga bo‘lib tahlil qilinadi. Ammo bir komponentlilikni nisbiy

tushunmoq darkor. Masalan, kauzal matn bir komponentli bo‘lib shakllangandek ko‘rinsa-da, aslida vaziyat buni

taqozo etmaydi. Zotan, kauzativ jarayon X (kauzator) – Y (kauzant) – Z (konsekvent – semantik xulosa) tarzida

voqelanar ekan, unda doim ko‘pkomponentlilik alomati kuzatiladi. Jumladan, buyruq ko‘rinishidagi bir so‘zli

kauzativ matnlar tuslangan formada qo‘llangani uchun, kauzativ vaziyatda binarlik alomatlari borligi izoh talab

qilmaydi. O‘z navbatida, kauzativ jarayonda ishtirok etayotgan shaxs kauzatsiya kauzatori tomonidan

kauzatsiyalanayotganini ham inkor etib bo‘lmaydi. Shuning uchun bunday ko‘rinishdagi matnlarni shartli

ravishda bir komponentli deb izohlaymiz. Katta hajmli kauzativ matnlarda kauzatorning qo‘zg‘ash faoliyati

mazmunan butun matnni qamrab olganligi uchun bunday vaziyatni makrokauzatsiya deb ataymiz.



https://doi.org/10.59251/2181-1296.v2.1262.1391

205 Ko'rishlar | 138 Yuklab olishlar

To'liq maqolani yuklab olish